Spady i marginesy bezpieczeństwa – jak przygotować plik do druku
Spady i marginesy bezpieczeństwa to dwie proste zasady, które decydują o tym, czy wydruk będzie wyglądał równo po cięciu. Jeśli są ustawione poprawnie, unikniesz białych ramek na krawędziach i uciętego tekstu.
W Xerografii pracujemy standardowo na spadach 3 mm i marginesie bezpieczeństwa 4 mm. Poniżej pokazujemy, co to dokładnie znaczy i jak to ustawić w projekcie, żeby plik był gotowy do druku bez dodatkowych poprawek.
Nasze standardy:
- Spad: 3 mm z każdej strony (dodatkowy „zapas” poza formatem cięcia).
- Margines bezpieczeństwa: min. 4 mm od linii cięcia (dla tekstów, logo, ważnych elementów).
Wyobraź sobie trzy obszary:
- środek – wszystko, co ważne (tekst, logo) trzymasz min. 4 mm od krawędzi,
- krawędź – tu kończy się „czysta” treść po cięciu,
- spad – tło/grafika wychodzi jeszcze 3 mm dalej, żeby po cięciu nie było białych pasków.
Co to jest spad (3 mm) i po co go dodajemy?
Spad to fragment grafiki wychodzący poza finalny format cięcia. W praktyce oznacza to, że jeśli gotowy produkt ma np. format 210 × 297 mm, to plik do druku powinien mieć +3 mm spadu z każdej strony.
- po 3 mm z lewej i prawej strony,
- po 3 mm u góry i dołu.
Dzięki temu, nawet jeśli nóż przy cięciu przesunie się minimalnie, po odcięciu widać nadal tło projektu, a nie biały papier. Spadem wypełniamy przede wszystkim:
- tła kolorowe,
- zdjęcia „do krawędzi”,
- grafiki, które mają „wypływać” na brzeg (np. paski, pola kolorystyczne).
Elementy takie jak tekst, logo, ikony czy ważne informacje nie powinny wchodzić w obszar spadu – o tym niżej.
Margines bezpieczeństwa (4 mm) – strefa „bezpiecznego” tekstu
Margines bezpieczeństwa to odległość ważnych elementów od linii cięcia. W naszych standardach przyjmujemy minimum 4 mm od krawędzi gotowego formatu.
W tej strefie nie umieszczamy:
- tekstów,
- logo,
- numerów telefonów, adresów, cen, kodów QR,
- cienkich ramek, które mają być „idealnie przy krawędzi”.
Dzięki marginesowi bezpieczeństwa, nawet przy minimalnych różnicach cięcia, treść nie będzie „uciekać” na krawędź i pozostanie czytelna. Przy mniejszych formatach (wizytówki, ulotki DL) taki margines robi ogromną różnicę w odbiorze projektu.
Jak wygląda układ: format, spad i margines w praktyce?
Format docelowy
To wymiar gotowego produktu po cięciu, np. 90 × 50 mm dla wizytówki czy 210 × 297 mm dla A4.
- w tym obszarze widzisz finalny projekt po przycięciu,
- tu kończą się grafiki i tła, które „idą do krawędzi”,
- ten wymiar wpisujesz najczęściej w kalkulatorze zamówienia.
Spad + margines bezpieczeństwa
Do formatu docelowego dodajesz spad 3 mm na każdą stronę, a tekst i logo trzymasz min. 4 mm od krawędzi:
- projekt technicznie jest większy (format + spady),
- ważne elementy są „odsunięte” do środka,
- po cięciu ramki i tła wychodzą równo, bez białych pasków.
Jak ustawić spady i marginesy w popularnych programach?
Niezależnie od programu, zasada jest taka sama: najpierw ustaw format docelowy, potem dodaj 3 mm spadu, a w projekcie zostaw min. 4 mm marginesu bezpieczeństwa.
Adobe InDesign
- przy zakładaniu dokumentu wpisz format docelowy,
- w polu Bleed ustaw 3 mm z każdej strony,
- w polu Margins ustaw 4 mm,
- tło i zdjęcia dociągnij do linii spadu,
- tekst i logo trzymaj wewnątrz marginesów.
Adobe Illustrator
- stwórz dokument w formacie docelowym,
- ustaw Bleed na 3 mm (góra/dół/lewa/prawa),
- narysuj dodatkowo pomocniczą ramkę 4 mm w środku jako orientacyjny margines bezpieczeństwa,
- sprawdź, czy wszystkie ważne elementy są w środku tej ramki.
Photoshop / Canva i inne
- stwórz plik od razu z dodanym spadem,
- np. wizytówka 90 × 50 mm → plik 96 × 56 mm (po 3 mm z każdej strony),
- w środku narysuj pomocniczą ramkę 4 mm od krawędzi i trzymaj w niej tekst,
- eksportuj do PDF w jakości do druku.
Najczęstsze błędy i jak ich uniknąć
Brak spadów
Projekt ma dokładnie format docelowy, bez zapasu. Po cięciu może pojawić się cienka biała ramka.
Jak tego uniknąć? Dodaj zawsze 3 mm spadu i dociągnij tło oraz zdjęcia do linii spadu.
Tekst zbyt blisko krawędzi
Napisy „przyklejone” do brzegu wyglądają nerwowo i łatwo mogą zostać podcięte.
Jak tego uniknąć? Trzymaj tekst, logo i ważne elementy min. 4 mm od linii cięcia.
Cienka ramka na brzegu
Delikatne ramki 1–2 mm tuż przy krawędzi prawie zawsze „uciekają” optycznie przy minimalnym przesunięciu cięcia.
Jak tego uniknąć? Jeśli ramka ma być, zrób ją grubszą i odsuń od krawędzi, albo zrezygnuj z niej na rzecz prostego tła.
Checklista przed wysłaniem pliku do druku
- Plik ma dodane spady 3 mm z każdej strony.
- Tekst, logo i ważne elementy są min. 4 mm od krawędzi.
- Tło i zdjęcia dochodzą do linii spadu (wychodzą poza format docelowy).
- Plik zapisany jako PDF do druku (ew. z oznaczonym obszarem spadu).
- Nie ma cienkich, delikatnych ramek dokładnie przy krawędzi.
- Sprawdziłaś/eś ważne dane: numer telefonu, adres, ceny, daty.
Jeśli nie jesteś pewien, czy plik jest poprawnie przygotowany, możesz go przesłać do weryfikacji – podpowiemy, co ewentualnie poprawić przed drukiem.
Masz wątpliwości? Wyślij plik i zapytaj
Jeżeli dopiero zaczynasz z przygotowaniem plików do druku albo nie masz pewności, czy dobrze ustawiłaś/eś spady i marginesy, po prostu prześlij projekt z krótką informacją, co chcesz wydrukować. Sprawdzimy go pod kątem technicznym i damy znać, czy wszystko jest w porządku.
